Silnik spalinowy to wspaniała konstrukcja, która stanowi napęd samochodu. Jest to bardzo skomplikowany układ mechaniczny pełen ruchomych części, które mimowolnie ulegają zużyciu. Jedną z nich jest rozrząd, a pory jego wymiany nie możemy zignorować.
Aby zrozumieć, dlaczego sprawny rozrząd jest tak ważny dla naszego silnika, musimy zrozumieć jego funkcję. Jest to mechanizm koordynujący pracę wału korbowego z wałkami rozrządu.
Początkowo był to zespół kół zębatych, lecz z biegiem czasu opracowano rozwiązania o większej kulturze pracy – najpierw wprowadzono łańcuch rozrządu, a w obecnie produkowanych silnikach najczęściej spotkamy się z gumowym paskiem zębatym wzmacnianym włóknem szklanym.
Rozrząd dba o właściwą synchronizację pomiędzy tłokami i zaworami. Dzięki niemu do cylindra we właściwym momencie trafia mieszanka paliwowa i uchodzą z niego spaliny. Zaburzenie idealnej harmonii cyklu może doprowadzić do zderzania się tłoków z zaworami, a to katastrofalne w skutkach zjawisko, prowadzące do pękania tłoków lub całej głowicy czy bloku silnika. Jeżeli chcemy uniknąć takiego scenariusza, musimy mieć na uwadze konieczność kontrolowania stanu rozrządu i jego regularnej wymiany.
Instrukcja obsługi samochodu powinna być naszym najlepszym przyjacielem. Nie ma nic zawstydzającego w częstym do niej zaglądaniu, a wręcz przeciwnie – świadczy to o tym, że dbamy i troszczymy się o nasz pojazd. Jeżeli mamy nowe auto, w tabeli przeglądów okresowych znajdziemy dokładne informacje o tym, przy której wizycie w warsztacie jedynie sprawdzany będzie stan rozrządu, a w którym momencie wymiana będzie absolutnie konieczna.
W przypadku silników z gumowym paskiem, za regułę można przyjąć okres użytkowania wynoszący około 100 tysięcy kilometrów – plus minus 20 tysięcy. Niezależnie od przebiegu, pasek powinien być wymieniany co sześć lat. Należy jednak pamiętać, że są to zalecenia dotyczące eksploatacji auta w strefach nie zakurzonych.
Jeżeli jednak poruszamy się głównie po drogach nieutwardzonych lub wręcz przeciwnie, użytkujemy samochód niemal wyłącznie w gąszczu miejskich zanieczyszczeń, obie te liczby należy zmniejszyć o połowę. To samo należy zrobić, jeśli jeździmy w chłodnym klimacie lub pozostawiamy silnik długo na biegu neutralnym.
Nie należy się temu dziwić – jeżeli do rozrządu dostaną się drobinki zanieczyszczeń, nie będzie on chodzić całkowicie płynnie i zacznie szybciej się zużywać. Podobnie duże różnice temperatur prowadzą do parcenia gumy, a praca na biegu jałowym wprowadza do układu niepożądane wibracje.
Przede wszystkim, potrzebujemy dostępu do mechanizmu. Ponieważ jest to czynność serwisowa, producenci zwykle nie będą nadmiernie tego komplikować, lecz w niektórych przypadkach może być konieczne wyjęcie silnika lub rozmontowanie dużej części samochodu.
Gdy przejdziemy przez tę przeszkodę, musimy unieruchomić mechanizm, najlepiej za pomocą dedykowanych narzędzi, tak, aby wał korbowy i wałki rozrządu nie zmieniły położenia względem siebie. Wtedy możemy przystąpić do demontażu starego paska i założenia w jego miejsce nowego, pamiętając o odpowiednim jego napięciu. Jeżeli o to nie zadbamy, pasek może się ślizgać, a to doprowadzi do desynchronizacji układu.
Sam pasek to koszt w granicach do 500 zł, z kolei wszystkie narzędzia potrzebne do samodzielnej jego wymiany możemy bez problemu kupić lub wypożyczyć. Jeżeli jednak nie mamy doświadczenia w tego typu pracach lub po prostu nie czujemy się na siłach, najlepiej zlecić to warsztatowi.
Większość warsztatów traktuje wymianę rozrządu jako pracę jednodniową. Oznacza to, że w najlepszym przypadku otrzymamy nasz samochód z powrotem po kilku godzinach, a w najgorszym następnego dnia. Oczywiście im lepsza reputacja warsztatu, tym możemy mieć większą pewność co do deklarowanych terminów.
Profesjonalny warsztat poradzi sobie także lepiej od nas, gdy pojawi się jakikolwiek niespodziewany problem. Najlepsi fachowcy pobierają wysokie opłaty za robociznę, lecz dają także gwarancję na swoje naprawy, a na taką w żadnym wypadku nie możemy liczyć, jeśli zaczniemy obracać kluczami we własnym garażu.
(fot. pixabay.com)
